Yağış,İklim ve Basınç Kuşakları

                             

Şekil 1. Dünya İklim Kuşakları Haritası

Şekil 2. Dünya Basınç Kuşakları

Şekil 3. Türkiye Yağış Rejimi Haritası

Şekil 4. Dünya Yıllık Yağış Rejimi Haritası

Ögrenme Çıktısı

Öğrenme çıktıları, bir öğrencinin öğrenme sürecini tamamladıktan sonra neleri bilmesi, anlaması ve /veya yapabilmesi gerektiğini açıklayan ifadelerdir. Öğrenme çıktıları; öğretenin niyetinden daha çok öğrenenin başardıklarına odaklanmaktadır.

Şimdi örneklere gelecek olursak benim Coğrafya dersinden çıkardığım bazı öğrenme çıktılarını ve cevaplarını inceleyelim.


1-Coğrafyanın Babası kimdir ?
>>>Hekataios
2-Portolan ne demektir kim yapmıştır?
>>>Liman Rehberi/Piri Reis
3-Harita ne için kullanılır ?
>>>İsim vermek için./Yer göstermek için./İlişki kurmak için.
4-Kil formasyonu ağırlıklarının kaç katı su taşıyabilir?
>>>40
5-Telafi Mekanizması nedir ?
>>>Bir faktörün diğer faktörün yerine geçebilmesi.
6-Türkiye'de kaç çeşit iklim türü vardır ?
>>>Türkiye de 7 çeşit iklim olduğu söylense de bu 7 çeşit iklim değil yağış rejimidir.Turkiye'de iki çeşit iklim vardır.Akdeniz İklimi ve Karasal İklim.
7-Hubble Teleskobu nerededir?
>>>Uzayda,900 km yükseklikte.
8-Bataklıkta su bölümü çizgisini belirlemek neden zordur ?
>>>Suyun ne tarafa aktığı belli değildir.
9-Bir yerin dağ olarak adlandırılması için gerekenler nedir ?
>>>Yüksekligin 600 m yi gevmesi ve en az %40 eğime sahip olması.
10-Himalaya ne demektir ?
>>>Karın evi.
11-Dünyanın en büyük ağaçları nerededir ?Neden ?
>>>Kaliforniya'dadır.Çünkü fotosentezin en güçlü olduğu yerlerin başında gelir.
12-Maki'nin tahribatıyla ne oluşur ?
>>>Garig ve Frigana
13-Çöl ne demektir ?
>>>Issız yer
14-Coğrafya kavramını ilk kez kim kullanmıştır?
>>>Eratostenes
15-Dünyanın bilinen en eski haritasi hangisidir ?
>>>Çatalhöyük Haritası
16-İlk model küre kimler tarafından yapılmıştır?
>>>İranlılar
17-Dünya kaç levhadan oluşur?
>>>7 büyük 7 küçük levhadan oluşur.
18-En düzenli yağış rejimi hangi bolgemizdedir ?
>>>Karadeniz'de.
19-Sürempozisyon ne demektir ?
>>>Temele gömülme.
20-Haritalar çizilirken neden farklı projeksiyon yöntemleri kullanılır?
>>>Dünyanın şeklinden dolayı açı,mesafe ve alan bozulmaları olabilmektedir.Bu yüzden bölgeye uygun projeksiyon yöntemleri geliştirilmiştir.

Neden Coğrafya Öğreniyoruz ?

Coğrafya,doğada olup biten ve eskiden beri olan olayları çözmede önemli rolü olan bir bilim dalıdır.Bunun yanı sıra bir çok bilim dalına yardımcıdır.
Yaşadığımız yerin bitki örtüsünü,iklimini ve daha bir çok özelliğini Coğrafya sayesinde öğrenebiliriz .Coğrafya yeri geldiğinde kanıt olacak bilgiler içerir.
Coğrafya bilmek ve öğrenmek bize doğanın güzelliklerini görebilmeyi ve nasıl oluştuklarını anlayabilmeyi sağlar.Gecmisten günümüze bir çok coğrafya konusunda çalışmalarıyla ünlü olan bilim adamları vardır.Hekataios,Homeros,Hipokrates,Aleximendos,Eratostones bunlardan birkaçıdır.Gunumuzdeki Coğrafya'ya onemli katkılarda bulunmuslardır.Hekataios "Coğrafyanın Babası" olarak anılmaktadır.Homeros İlyada ve Odessa destaninda Coğrafya hakkinda onemli bilgiler vermiştir.Hipokrates Kaplıcalar hakkinda bilgiler vermiştir.Akeximendes ise Tekerlek Haritanın yapımcısıdır.Eratostenes ise bugune yakın şekilde Dünya'nın çevresini ölçmüş be koordinat sistemini keşfetmiştir.Gördügümüz gibi günümüze önemli katkıları olmustur.
Kısaca Coğrafya yaşamdan zevk almak için uğraşacağımız önemli bir bilim dalıdır 👍🏻

Ölüdeniz

Ölüdeniz, Muğla ilinin Fethiye ilçesine bağlı bir beldedir.Ölüdeniz kumsalı yüzde seksen iki oyla 2006 yılında dünyanın en güzel kumsalı seçilmiştir.

Belde, turizm açısından oldukça gelişmiştir.Likyalılarda ışık ve güneş diyarı, Ortaçağ'da "Uzak Diyar" olarak tanınır, Anadolu'nun güneybatısında yer alan Teke Yarımadası'da bulunur.
Türkiye'de bulunan deniz kulağı(lagün) oluşumlarından biridir.


Ölüdeniz, adı gibi durgun bir göl niteliğindedir. En fırtınalı günlerde Belceğiz kıyıları dalgalarla boğuşurken, Ölüdeniz'de sadece çırpıntılar meydana gelir.Ancak durgun gibi gözüken Ölüdeniz, gözle görünmeyen üç nedenle kendini hemen her gün yenilemektedir. Bunlardan ilki, Ölüdeniz'de mevcut yoğun kaynak suyu çıkışları, dipte içeriden açıkdenize doğru bir akıntı yaratmaktadır. İkincisi, bu kaynak sularının yarattığı tuz farkından dolayı açıkdenizden içeriye ve dışarıya devamlı bir sirkülasyon oluşmasıdır. Üçüncüsü ise gel-git etkisi ile iki-üç günde bir
deniz ortalama yarım metre yükselir ve alçalır. Bu da büyük miktarda deniz suyu giriş ve çıkışı sağlamaktadır.

Ölüdeniz'e Adını Veren Efsane

Belcekız adı da bir efsaneye dayanıyor. Eski çağlarda buralardan geçen gemiler açıkta demirler ve içme suyu almak üzere kıyıya sandalla çıkarlarmış. Bir gün yaşlı bir kaptanın genç, yakışıklı oğlu su almak için koya çıktığında güzel mi güzel Belcekız’ı görür. Görür görmez de vurulur. Kızın yüreğine de ateş düşer. Ama delikanlı suyu alıp dönmek zorundadır. Gemi uzaklaşıp gider. Belcekız hep kıyıyı, sevgilisini kollar. Delikanlı da geminin buralardan her geçişinde su almaya gelir.
Bir gün gemi buralardan geçerken fırtına patlar. Genç, babasına burada korunaklı, havuz gibi bir koy olduğunu söyler. İhtiyar kurt ise oğlunun gönül macerasını bilmektedir. Oğlunun sevgilisini görmek uğruna gemiyi parçalamayı göze aldığını sanır. Dalgalarla birlikte kavga da büyür baba oğul arasında. Gemi tam kayalıklara çarpacakken kaptan bir kürek darbesiyle oğlunu denize atar ve dümene yapışır ki durumu görür. Deniz dönerek çarşaf gibi bir koya girmektedir. Oğlan orada ölür. Kayaların üzerinde sevdiğini bekleyen Belcekız da kendini kayalardan atıp ölür. İşte o gün bu gündür kızın öldüğü yere Belcekız, oğlanın öldüğü yere Ölüdeniz denir. Günün ilerleyişine göre rengi değişip duran deniz belki de bir oğlana bir kıza yanmaktadır.

Bilgiler http://www.turkcebilgi.com sitesinden alınmıştır.

Rüzgar Türbini Nasıl Çalışır ?

Merhaba.Günümüzde elektrik olmazsa olmaz bir şeydir.Hal böyle iken tüm insanlığa yetecek elektriği üretmek için değişik yöntemler kullanılmaktadır.Bunlardan biri olan rüzgar türbinlerini açıklamaya çalışacağım.

Rüzgar Türbini
En basit anlamda bir rüzgar türbini 3 bölümden oluşur.

1.Pervane Kanatları:
Rüzgar estiği zaman pervanenin kanatlarına çarparak onu döndürmeye başlar. Bu sayede rüzgar enerjisi ile kinetik(hareket) enerjisi elde edilmiş olur. Pervaneler rüzgar estiğinde aynı yönde dönecek şekilde tasarlanmışlardır.

2.Şaft:

Parvenelerin dönmesiyle ona bağlı olan şaft da dönmeye başlar. Şaftın dönmesiyle de motor içinde hareket oluşur ve motorun çıkışında elektrik enerji sağlanmış olur.

3.Jeneratör(Üreteç):

Oldukça basit bir çalışma yöntemi vardır. Elektromanyetik indüksiyon ile elektrik enerjisi üretilmiş olur. Küçük oyuncak arabalardaki elektrik motoruna benzer bir sistemdir. İçinde mıknatıslar bulunur. Bu mıknatısların ortasında da ince tellerle sarılmış bir bölüm bulunur. Pervane şaftı döndürğü zaman motor içindeki bu sarım bölgesi , etrafındaki mıknatısların ortasında dönmeye başlar. Bunun sonucunda da alternatif akım (AC) oluşur.

Günümüzde kullanılan rüzgar türbinleri, tarlalarda kullanılan yel değirmenlerinden daha karmaşık bir yapıdadır. Ülkemizde yel değirmenleri pek yaygın kullanılmaz.

Rotor Blades (Pervane kanatları) : Rüzgar enerjisini dönme hareketine çevirmeye yarar.

Shaft (Şaft) : Dönme hareketini üreteçe iletir.

Gear Box (Dişli Kutusu): Pervaneyle şaftın aralarındaki hızı arttırıp, üretece daha hızlı bir hareket iletilmesine yardımcı olur.

Generator (Üreteç) : Dönme hareketinden elektrik enerjisi üreten bölüm.

Breaks (Frenler) : Aşırı yüklenme ve bir sorun olduğunda pervaneyi durdurmaya yarar.

Tower (Kule) : Pervane ve motor bölümününü yerden güvenli bir yükseklikte çalışmasını sağlar.

Electrical Equipment (Elektrik Donanımı) : Üretilen elektrik enerjisini ilgili merkezlere iletilmesini sağlar.

Şimdi ise sizi Rüzgar Türbinleri Nasıl Çalışır adlı videoyla baş başa bırakıyorum.İyi seyirler :)

Bilgiler http://www.bilgiustam.com/ sitesinden alınmıştır.

El Nino

1567 yıllarına kadar uzanan kayıtlı dönemde Güney Amerika'lı balıkçılar Doğu Pasifik okyanusunda Ekvator ve Peru kıyıları boyunca uzanan sıcak su dalgasının varlığına dikkat çekmişlerdi. Normalde soğuk ve güneyden kuzeye doğru akan suyun belirli yıllarda (her yedi yılda iki kez) akış yönü değişiyor ve ısınıyordu. Bu olay en basit şekliyle balıkların beslenmesini etkiliyor ve balıkçılık için kötü bir dönem oluşuyordu. Olay en şiddetli halini Christmas tatili döneminde aldığı için balıkçılar bu nedenini bilmedikleri tuhaf havaya İspanyolca Küçük İsa anlamına gelen "El Nino" dediler. Bu yüzyılın başlarında, bilim adamları bu olayın bilinen diğer hava sınıflarından bağımsız olarak meydana geldiğine inanıyorlardı. 1904 yılında, Walker 1899 kıtlığından sonra musonların azalmasına sebep olan Hindistan'daki musonların düzensizliğinin nasıl tahmin edilebileceğini anlamaya çalıştı. Tüm dünyaya ait hava kayıtlarını sınflandırdığında Güney Amerika'daki bazı yağış sınıflarının ve okyanus sıcaklıklarındaki değişikliklerin birbirleriyle ilişkili olduğuna karar verdi ve Pasifiğin doğu ve batı kıyısındaki istasyonlardaki barometre kayıtları arasında bir ilişki buldu. Doğuda basınç yükseldiği zaman genellikle batıda düştüğünün farkına vardı. Bu olaya, doğu-batı yönlü yükselme ve düşmeleri belirlemek için Güneyli Salınımlar (Southern Oscillation) ismini verdi. Walker, uygun barometrik şartlar altında Asya muson mevsimlerinin, Avustralya, Endonezya, Hindistan, Afrika'nın bazı bölümlerindeki kuraklıklar ve Batı Kanada'daki ılıman kışlarla ilişkisi olduğunu anladı. Hindistan'daki musonlar ile Kanada'daki alışılmadık ılıman kışlar arasında bir ilişki olduğunu iddia eden ilk kişi olarak bazı endişeleri vardı. Walker dünyanın farklı bölgelerindeki iklim şartlarının birbiriyle ilişkili olabileceği önerisini getirdi. Teorisinin doğruluğunu saptayamadığını itiraf etmiş fakat o zamana kadar rutin olarak ölçülmeyen yeryüzeyi üzerindeki rüzgar kalıplarının açıkca anlaşılabilir hale gelebilmesinin hava sınıfları arasındaki ilişkinin anlaşılabilmesine sebep olacağını tahmin etmişti. 1960 ların sonlarında Bjerknes sıcak deniz yüzeyi sıcaklıkları ve zayıf doğulu rüzgarlar ile alçak basınç koşullarındaki kuvvetli rüzgarlar arasındaki ilişkiyi gördü. Sonunda, Bjerknes'in keşfi, El Nino'nun sıcak suları ile Walkers'ın Güneyli Salınımlarının aynı olayın parçaları olduğu kabulüne götürdü ve bu olay ENSO (El Nino Southern Oscillation) olarak isimlendirildi. EL NİNO NEDİR  El Nino'nun rüzgar sirkülasyonunun normal kalıplarındaki değişimlerden dolayı meydana geldiği düşünülmektedir. Normalde bu enlemlerde rüzgarlar batı kıyılarına doğru hareket ederken sıcak yüzey suyunu da Endonezya ve Avustralya'ya doğru taşırlar ve soğuk suyun Güney Amerika kıyılarından yüzeye çıkmasını sağlarlar. Normal koşullarda okyanus çukurunun iki ucu arasında sıcaklık farkının büyüklüğü rüzgarların şiddetinde artmaya neden olurken, bazı zamanlarda rüzgarların bilinmeyen bir nedenle zayıflaması batı Pasifik'teki sıcak suyun doğuya doğru hareket ederek Güney Amerika sahillerine ulaşması ve bu bölgedeki soğuk suyun yukarı çıkamaması sonucunu doğurmaktadır. Bu durum, dünyanın büyük bölümünde hava olaylarında görülen şaşırtıcı değişimlerle kendini gösteren El Nino dur. El Nino hava olaylarında meydana getirdiği değişimler sonucu büyük ölçüde maddi zararlara (Peru kıyılarında bulunan soğuk ve besin bakımından zengin deniz suyunun sıcak ve besin bakımından fakir deniz suyu ile yer değiştirmesi sonucu balık yaşamında ve buna bağlı olarak ekonomide büyük kayıplar gözlenmektedir) ve can kaybına sebep olmaktadır. (Amerika'da 22 Şubatta meydana gelen kasıgada 36 kişi yaşamını yitirmiştir) El Nino Yılları  1902-1903 1905-1906 1911-1912 1914-1915  1918-1919 1923-1924  1925-1926 1930-1931  1932-1933 1939-1940 1941-1942 1951-1952  1953-1954 1957-1958  1965-1966 1969-1970  1972-1973 1976-1977 1982-1983 1986-1987  1991-1992 1994-1995  1997-1998 Sıcak sular Ekvator ve Peru açıklarında ısı ve nemin yükselmesine sebep olarak normalde kurak olan bu ülkelerde selli yağmurlar ve fırtınalar meydana getirir. El Nino okyanus ve atmosfer arasındaki etkileşimin en önemli örneğidir. El Nino dünya genelinde hava olaylarında önemli sonuçları olan tropikal Pasifikteki okyanus-atmosfer sisteminin bozulmasıdır. Bu şartlar yağmur ile sel olaylarında yeni bir dağılım ve kuraklıklar meydana getirmektedir. Ekvator boyunca doğu Pasifik'te bulunan soğuk sular yukarı çıkarak büyük balık topluluklarının beslenmesine yardımcı olan besinleri taşırken batı Pasifik'te dünyanın en sıcak okyanus suları bulunmaktadır. Her yedi yılda iki kez güçlü batılı rüzgarların hafiflemesi ve sıcak suların Pasifiğin batı kıyılarına doğru hareketi çok büyük bir küvetteki suyun yer değiştirmesine benzer. Sıcak su ve rüzgarların yön değiştirmesi soğuk ve besin bakımından zengin suyun yukarı doğru hareketini kesintiye uğratır. Balıklar ölür, iklim değişimleri dünyanın bir çok bölümünü etkiler.  El Nino'nun tersine La Nina (kız çocuk) alışılmadık soğuk deniz suyu sıcaklıklarındaki anomalileri ifade eder ve doğu tropikal Pasifik'te bulunur. La Nina'nın görülme sıklığı kabaca El Nino'nun yarısı kadardır. La Nina Yılları  1904-1905 1909-1910 1910-1911 1915-1916  1917-1918 1924-1925  1928-1929 1938-1939  1950-1951 1955-1956 1956-1957 1964-1965  1970-1971 1971-1972  1973-1974 1975-1976  1988-1989 1995-1996 EL NİNO'NUN SONUÇLARI  Bir El Nino yılında dünyadaki rüzgar sistemlerinin etkisi ile tropikal yağmurlar genellikle Endonezya üzerinden doğuya doğru yer değiştirirler. Jet Streamin yer değiştirmesi, fırtınalar ve musonlar, dünyanın bir çok bölgesinde mevsimlere bağlı olmayan hava olayları bir El Nino olayının olası etkileridir. Son olarak yaşanan 1997-1998 El Nino yılı 1997nin ilkbaharında başlamıştır. 1982-1983 El Nino yılından sonra Pasifik Okyanusuna yerleştirilen aletler vasıtasıyla o yıl Peru açıklarında normal değerlerin çok üzerinde sıcaklıklar ölçülmüştür. Bu değerler ilerleyen aylarda artmaya devam etmiş ve en yüksek anomali değeri Ekim 1997'de son 50 yılın en üst değeri olarak saptanmıştır. Meksika ve Orta Amerika olduğu gibi Endonezya ve Pasifik Adalarında görülen kuraklıklar El Nino'nun beklenen (çoğu zaman sabit) zararlılarıydı. El Nino'nun global iklimsel etkilerine baktığımızda Gelin birlikte mutfakta bir El Nino uygulaması yapalım  Mutfakta El Nino  Bu aktivitede ne yapacağımız konusunda resimden yararlanabiliriz. Bir cam kabı yarısına kadar sıcak su ile dolduralım ve kırmızı yiyecek boyası ilave edelim. Diğer yanda bir sürahinin içinde soğuk su ile mavi renkli yiyecek boyasını karıştıralım. Bir huni yardımıyla dikkatlice soğuk suyu kaptaki sıcak suyun altına boşaltalım. Sıcak ve soğuk suyun nasıl karışmadığına dikkat edelim. Sıcak su dipteki soğuk suyun yüzeye çıkmasını engeller. Bu durum bir El Nino durumunu bize gösterir. Bir fön makinesi yardımıyla su yüzeyine bir kenardan hava üfleyelim, sıcak hava kabın diğer ucuna doğru hareket edecektir. Soğuk su fön makinası yakınlarından yüzeye çıkacak, sıcak su yer değiştirecektir. Bu bize rüzgarlarla birlikte sıcak suyun batı Avustralya'ya doğru sürüklenmesini gösterir. Fön makinasını kapatalım ve sıcak ve soğuk yüzeyler arasındaki eğime bakalım. Rüzgarlar kesildiğinde su El Nino durumuna geri döndü mü? Tabii ki kesinlikle okyanus sularının yarısı sıcak yarısı soğuk değildir. Sıcak su tabakası yüzeyde ince bir tabaka şeklindedir. Bu deney çalışma yöntemini anlamanıza yardımcı olurken El Nino olayını tam olarak anlatmaz. Bilim adamları gerçekte neler olduğunu anlayabilmek için çok sıkı bir biçimde atmosfer ve okyanusu izlemektedirler.

Bilgiler boun.edu.tr den alınmıştır.







Aşağıdaki videoda El Nino nedir animasyon şeklinde anlatılmıştır.

Levhalar

 

  Levha, yerkabuğunu oluşturan parçalardan her birine verilen isimdir.Başlıca 7 büyük 7 küçük levha bulunmaktadır.

Büyük levhalar: Pasifik Levhası, Kuzey Amerika Levhası, Güney Amerika Levhası, Avrasya Levhası, Afrika Levhası, Hindistan-Avustralya Levhası, Antarktika Levhası.

Küçük levhalar: Anadolu Levhası, Kokos Levhası, Karayip Levhası, Nazka Levhası, Arap Levhası